Osteoporoza osłabia kości i zwiększa ryzyko złamań, szczególnie w rejonie biodra. Jednak dzięki rozwojowi ortopedii nawet przy zaawansowanej osteoporozie operacja biodra jest możliwa i często stanowi najlepszą drogę do odzyskania sprawności. Osteoporoza a operacja biodra – czy zatem jest możliwa taka operacja?

Jak osteoporoza wpływa na układ kostny?

Osteoporoza to choroba metaboliczna prowadząca do utraty gęstości mineralnej i zaburzenia mikrostruktury kości. Z czasem stają się one bardziej kruche, co znacząco zwiększa ryzyko złamań – nawet przy niewielkich urazach. Choroba rozwija się powoli i przez lata może przebiegać bezobjawowo – dopiero złamanie bywa pierwszym sygnałem ostrzegawczym. Najczęściej wpływają na nią czynniki takie jak:

  • Niedobór wapnia i witaminy D,
  • Mała aktywność fizyczna,
  • Przewlekłe leczenie sterydami,
  • Niska masa ciała,
  • Zaburzenia hormonalne.

Poza tym wraz z wiekiem struktura kostna ulega osłabieniu, a staw biodrowy staje się jednym z najbardziej narażonych miejsc. Dodatkowo wpływ mają czynniki środowiskowe – siedzący tryb życia, dieta uboga w białko i ograniczony dostęp do światła słonecznego.

Czy osteoporoza uniemożliwia operację biodra?

Kiedy dochodzi do urazu, wielu pacjentów zastanawia się, czy tak kruche kości w ogóle mogą zostać zoperowane. Na szczęście osteoporoza nie jest przeciwwskazaniem do zabiegu. Lekarze wykonujący endoprotezoplastykę biodra dobierają rodzaj protezy i technikę operacyjną tak, by zapewnić stabilność nawet przy osłabionej strukturze kości.

U pacjentów z osteoporozą częściej stosuje się endoprotezy cementowe, które mocuje się przy użyciu specjalnego cementu kostnego. Zapewnia to stabilne osadzenie implantu w porowatej tkance. U osób z lepszą gęstością kostną możliwe bywa zastosowanie protez bezcementowych, które integrują się z kością w naturalny sposób. Decyzję o rodzaju zabiegu poprzedza kompleksowa diagnostyka – badania obrazowe, ocena gęstości kości oraz analiza chorób współistniejących. 

Przygotowanie i przebieg endoprotezoplastyki biodra u pacjenta z osteoporozą

Zabieg endoprotezoplastyki polega na usunięciu zniszczonych fragmentów stawu i zastąpieniu ich elementami metalowymi lub ceramicznymi. Operacja trwa zazwyczaj około dwóch godzin. Współczesne techniki chirurgiczne pozwalają ograniczyć uraz tkanek i szybciej rozpocząć rehabilitację.

Przygotowanie pacjenta obejmuje dokładną diagnostykę, stabilizację chorób współistniejących oraz wyrównanie poziomu witaminy D i wapnia. Lekarze zwracają również uwagę na kondycję mięśniową, równowagę i ogólną wydolność organizmu, które wpływają na późniejszy proces rekonwalescencji. Pacjenci z osteoporozą powinni szczególnie dbać o nawodnienie, odpowiednie żywienie i unikanie długiego unieruchomienia przed operacją – im lepsza forma ogólna, tym większe szanse na szybki powrót do sprawności.

Rehabilitacja po operacji biodra przy osteoporozie

Rehabilitacja rozpoczyna się już w pierwszej dobie po operacji. Pacjent wykonuje ćwiczenia oddechowe i stopniowo uczy się siadać, wstawać i chodzić przy asekuracji. W kolejnych dniach wprowadzane są ćwiczenia poprawiające siłę mięśni i stabilność stawu.

Fizjoterapeuci zwracają uwagę, by ruch był kontrolowany i bez bólu przekraczającego granicę dyskomfortu. Regularne ćwiczenia pomagają zapobiec powikłaniom i przyspieszają odzyskanie samodzielności. Podstawowe zalecenia po operacji to:

  • Codzienna aktywność w granicach zaleconych przez specjalistę,
  • Unikanie gwałtownych skrętów i zgięć kończyny po stronie operowanej,
  • Korzystanie z kul lub balkonika do czasu pełnej stabilizacji,
  • Utrzymywanie prawidłowej masy ciała i regularne kontrole lekarskie.

Z czasem pacjent może wracać do lekkich aktywności, takich jak spacery, pływanie czy ćwiczenia w wodzie. Rehabilitacja trwa zwykle od kilku tygodni do kilku miesięcy i wymaga systematyczności.

Profilaktyka – jak wspierać zdrowie kości po zabiegu

Po operacji biodra niezwykle ważna jest dalsza profilaktyka osteoporozy. Pomaga ona wzmocnić kości i zmniejszyć ryzyko kolejnych złamań. Podstawowe zasady profilaktyki obejmują:

  • Regularną aktywność fizyczną – spacery, ćwiczenia w wodzie, nordic walking,
  • Zbilansowaną dietę z odpowiednią ilością wapnia i witaminy D,
  • Suplementację zaleconą przez lekarza,
  • Rezygnację z palenia i nadmiaru alkoholu,
  • Regularne badania densytometryczne.

Dodatkowo warto zadbać o bezpieczeństwo w domu – stabilne oświetlenie, brak dywaników i progów, antypoślizgowe maty w łazience. Nawet drobne modyfikacje mogą zapobiec upadkom i ponownym złamaniom.

Rokowania po operacji biodra u osób z osteoporozą

Większość pacjentów odzyskuje samodzielność w ciągu kilku tygodni. Czas rehabilitacji zależy od wieku, kondycji i stopnia zaawansowania osteoporozy. Nowoczesne protezy biodra pozwalają utrzymać sprawność przez wiele lat, pod warunkiem konsekwentnego przestrzegania zaleceń.

Osoby, które kontynuują leczenie osteoporozy i dbają o ruch, odczuwają mniejszy ból i szybciej wracają do codziennych czynności. Operacja nie tylko poprawia jakość życia, ale także zapobiega unieruchomieniu, które może prowadzić do kolejnych powikłań zdrowotnych. Dla wielu pacjentów to również szansa na odzyskanie niezależności i pewności siebie, często utraconej po wcześniejszych złamaniach.

Osteoporoza a operacja biodra – najczęstsze pytania pacjentów

  • Czy osteoporoza zwiększa ryzyko powikłań po endoprotezoplastyce? Nieznacznie, jednak właściwe przygotowanie i zastosowanie odpowiedniego typu protezy minimalizują to ryzyko.
  • Czy po endoprotezie można prowadzić aktywny tryb życia? Tak. Zalecane są ćwiczenia o umiarkowanej intensywności, które nie przeciążają stawu, np. spacery lub jazda na rowerze stacjonarnym.

Osteoporoza a operacja biodra – podsumowanie

Osteoporoza nie przekreśla możliwości operacji biodra. Kluczem do sukcesu jest indywidualne przygotowanie, odpowiedni dobór protezy i konsekwentna rehabilitacja. Połączenie nowoczesnych metod chirurgicznych z leczeniem osteoporozy daje bardzo dobre efekty – pozwala odzyskać samodzielność, pewność ruchu i uniknąć dalszych złamań. Świadoma współpraca pacjenta z lekarzem, fizjoterapeutą i dietetykiem daje najlepsze wyniki, a odpowiednia profilaktyka wzmacnia efekty operacji na lata.

Bibliografia:

  1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoporosis/symptoms-causes/syc-20351968. [dostęp: 28.10.2025].
  2. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4443-osteoporosis. [dostęp: 28.10.2025].