Podróż samolotem po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego lub kolanowego jest możliwa, ale wymaga przemyślanego przygotowania. W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki, które pomogą Ci uniknąć stresu w dniu podróży.

Czy można z endoprotezą latać samolotem?

Warto wiedzieć, że sam implant nie stanowi przeciwwskazania do podróży lotniczych, jeśli stan zdrowia jest stabilny, a lekarz wyrazi zgodę. Zwykle zaleca się odczekać od 6 do 12 tygodni po operacji, aby rana pooperacyjna się zagoiła, zmniejszyło się ryzyko zakrzepicy i pacjent odzyskał swobodę poruszania.

Przy planowaniu lotu warto uwzględnić jego długość. W przypadku tras międzykontynentalnych lub lotów trwających ponad 4 godziny szczególnie ważne jest stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej – pończoch uciskowych, ćwiczeń w trakcie lotu czy odpowiedniego nawodnienia. Niektórzy lekarze zalecają dodatkowo farmakologiczną ochronę przeciwzakrzepową, zwłaszcza jeśli pacjent ma inne choroby zwiększające ryzyko powikłań.

Endoproteza biodra a bramki na lotnisku – czy proteza będzie „piszczeć”?

Implanty stawów biodrowych i kolanowych najczęściej wykonuje się z metali takich jak tytan czy kobalt, które mogą zostać wykryte przez bramki bezpieczeństwa. Nie dzieje się tak w każdym przypadku – zależy to od czułości urządzenia i rozmiaru implantu. Jeśli bramka wykryje metal, pracownicy ochrony przeprowadzą dodatkową kontrolę ręcznym wykrywaczem lub za pomocą skanera ciała.

Jak się przygotować do podróży i czy trzeba mieć zaświadczenie?

W większości krajów nie ma obowiązku posiadania dokumentu potwierdzającego wszczepienie endoprotezy. Jednak warto mieć przy sobie zaświadczenie od lekarza w języku polskim i angielskim lub tzw. paszport implantu. Dokument ten może okazać się szczególnie pomocny w mniejszych portach lotniczych lub w państwach o mniej ujednoliconych procedurach bezpieczeństwa. Co warto zrobić przed lotem?

  • Skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że podróż jest bezpieczna.
  • Wybrać wygodną, luźną odzież i buty, które łatwo zdjąć podczas kontroli.
  • Spakować leki do bagażu podręcznego – najlepiej w oryginalnych opakowaniach z receptą.
  • Zarezerwować miejsce przy przejściu, aby łatwiej wstawać i wykonywać ćwiczenia.
  • Zaplanować regularne wstawanie i poruszanie się po kabinie co 1-2 godziny.
  • Zadbać o nawodnienie – odwodnienie zwiększa ryzyko zakrzepów.

Dodatkowo warto wcześniej sprawdzić dostępność usług asysty dla pasażerów o ograniczonej mobilności. W większości portów lotniczych można zamówić pomoc przy przejściu przez kontrolę bezpieczeństwa i wejściu na pokład.

Procedury bezpieczeństwa w różnych krajach

Podróżując z endoprotezą, warto znać różnice w procedurach kontroli.

  • UE – prawo do alternatywnej kontroli w przypadku implantów medycznych.
  • USA – podobne procedury, częstsze dodatkowe pytania i manualne sprawdzenie.
  • Azja – procedury mogą być bardziej restrykcyjne; w Japonii i Chinach często wymagane jest zaświadczenie lekarskie.

Dobrze sprawdzić wymogi lotniska przed podróżą, szczególnie jeśli lecisz poza Europę. 

Pierwszy lot po operacji – praktyczne wskazówki

Dla wielu osób pierwszy lot po zabiegu jest stresujący. Co może pomóc?

  • Wcześniejszy przyjazd na lotnisko, aby uniknąć pośpiechu,
  • Możliwość zamówienia asysty dla pasażera o ograniczonej mobilności,
  • Wybór lotu bez przesiadek, jeśli to możliwe,
  • Poinformowanie załogi pokładowej o swoich potrzebach,
  • Zabranie małej poduszki lub wałka lędźwiowego dla wygody podczas siedzenia.

Podczas lotu zaleca się proste ćwiczenia: unoszenie palców stóp, krążenia kostkami, delikatne napinanie mięśni ud. Nawet kilkuminutowa aktywność co godzinę zmniejsza ryzyko powstania zakrzepów.

Dodatkowe wskazówki dla podróżnych z endoprotezą

Podróż z endoprotezą nie wymaga specjalistycznego sprzętu, ale drobne usprawnienia mogą znacząco poprawić komfort. Warto rozważyć zabranie lekkiego, składnego kija trekkingowego lub laski, które ułatwią poruszanie się po lotnisku – szczególnie jeśli terminal jest rozległy. Wiele portów oferuje wózki inwalidzkie oraz transport elektrycznymi pojazdami dla pasażerów z ograniczoną mobilnością, lecz należy zgłosić taką potrzebę co najmniej 48 godzin przed lotem.

Jak rozmawiać z personelem lotniska?

Otwartość i uprzejmość zwykle przyspieszają procedury. Jeśli wiesz, że bramka może zareagować na implant, poinformuj o tym kontrolera jeszcze przed wejściem do bramki. Krótkie zdanie w języku angielskim, np. „I have a hip/knee implant”, często wystarczy, by pracownik od razu zaproponował skaner ciała lub inną formę kontroli.

O czym pamiętać po przylocie?

Po zakończeniu lotu i odebraniu bagażu dobrze poświęcić kilka minut na rozciągnięcie nóg i krótką aktywność. Jeśli czujesz sztywność w operowanej kończynie, wykonaj kilka prostych ćwiczeń – zginanie i prostowanie nogi, lekkie krążenia stawem skokowym, napinanie mięśni uda. Długotrwałe siedzenie w samolocie może chwilowo nasilić różne dolegliwości. 

Kiedy lot z endoprotezą nie jest wskazany?

Są sytuacje, w których endoproteza a lot samolotem nie idą w parze. Lot może być przeciwwskazany, gdy:

  • Od operacji minęło mniej niż 6 tygodni,
  • Występuje zakrzepica żył głębokich,
  • Rana jest niezagojona lub występuje infekcja,
  • Pacjent wymaga stałej opieki medycznej.

Endoproteza a lot samolotem – często zadawane pytania  

  • Czy endoproteza piszczy na lotnisku? Może, ale nie zawsze – zależy od typu implantu i urządzenia.
  • Czy muszę mieć zaświadczenie? Nie jest to obowiązkowe, ale zalecane.
  • Czy mogę przechodzić przez skaner ciała? Tak, to bezpieczne.
  • Czy lot może powodować ból? Długie siedzenie może powodować sztywność – warto wstawać i się rozciągać.
  • Czy zmiana ciśnienia w kabinie wpływa na implant? Nie, choć u niektórych może powodować lekki obrzęk operowanej kończyny.

Endoproteza a lot samolotem – podsumowanie

Latanie z endoprotezą stawu biodrowego lub kolanowego jest możliwe i w większości przypadków bezpieczne. Najważniejsze jest odpowiednie przygotowanie: konsultacja lekarska, znajomość procedur na lotnisku i stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej. Dzięki temu podróż może przebiec komfortowo i bez zbędnych problemów.

Bibliografia:

  1. https://pasazerlotniczy.ulc.gov.pl/prawa-pasazera. [dostęp: 14.08.2025].
  2. https://www.nhs.uk/conditions/hip-replacement/. [dostęp: 14.08.2025].
  3. https://www.centrala-lotow-sanitarnych.pl/blog/czy-mozna-latac-z-proteza-kolana_10107.html. [dostęp: 14.08.2025].