Rehabilitacja po endoprotezie biodra to prawdopodobnie najważniejszy etap leczenia – właśnie od niej zależy tempo gojenia, stabilność stawu oraz powrót do życia bez bólu. Rehabilitacja i ćwiczenia po endoprotezie biodra – jak wygląda jej przebieg? Ile trwa? Odpowiadamy we wpisie.

Dlaczego rehabilitacja po endoprotezie biodra jest tak ważna?

Endoprotezoplastyka biodra to zabieg, który przywraca sprawność osobom zmagającym się z przewlekłym bólem i ograniczeniami ruchu. Sama operacja to jednak dopiero początek drogi do pełnej aktywności.

Rehabilitacja po endoprotezie biodra to nie tylko zestaw ćwiczeń, ale złożony proces, który pozwala odbudować siłę mięśni, przywrócić prawidłowy chód i zmniejszyć ryzyko powikłań. Fizjoterapeuta uczy pacjenta bezpiecznego poruszania się, kontrolowania obciążenia i właściwego korzystania z kul. Ćwiczenia po endoprotezie biodra poprawiają krążenie, wspomagają gojenie tkanek i pomagają odzyskać pewność w codziennych czynnościach. Bez nich nawet najlepiej przeprowadzona operacja nie przyniesie pełnych efektów!

Kiedy rehabilitacja po endoprotezie biodra?

Kiedy zacząć? Pierwsze ćwiczenia wdraża się zazwyczaj już w pierwszej dobie po zabiegu, jeśli stan zdrowia pacjenta na to pozwala – wczesne rozpoczęcie rehabilitacji przyspiesza regenerację tkanek i zmniejsza ryzyko powikłań zakrzepowych. Z początku są to proste ruchy kończyną oraz nauka siadania i wstawania. Bardzo ważny element procesu stanowi też nauka chodzenia przy pomocy kul łokciowych. Z czasem, wraz z gojeniem się tkanek, zakres ćwiczeń stopniowo się poszerza.

Etapy rehabilitacji po wszczepieniu endoprotezy biodra

Rehabilitacja po endoprotezie biodra przebiega etapami, które odpowiadają kolejnym fazom gojenia organizmu. Każdy z nich ma inne cele i zestaw ćwiczeń.

  • Faza wczesna (0-3 dni po zabiegu). Pacjent uczy się podstaw: ćwiczeń oddechowych, napinania mięśni ud i pośladków oraz pierwszych kroków z pomocą kul. Głównym celem jest uruchomienie krążenia i zapobieganie powikłaniom.
  • Faza średnia (3-6 tygodni po operacji). Stopniowo wprowadza się ćwiczenia wzmacniające mięśnie, poprawiające równowagę i koordynację. Pacjent zwiększa samodzielność i zaczyna chodzić coraz dłuższe dystanse.
  • Faza późna (6 tygodni – 3 miesiące). Rehabilitacja obejmuje bardziej zaawansowane ćwiczenia, także z wykorzystaniem sprzętu. To etap, w którym dąży się do przywrócenia sprawności potrzebnej w codziennym życiu, np. przy wchodzeniu po schodach.
  • Faza podtrzymująca (od 3 miesięcy wzwyż). Celem jest utrzymanie sprawności, dalsze wzmacnianie mięśni i zapobieganie osłabieniu stawu. Ćwiczenia stają się elementem stylu życia, a pacjent może wrócić do umiarkowanej aktywności sportowej.

Rehabilitacja po endoprotezie biodra na NFZ

W Polsce pacjenci po endoprotezoplastyce biodra mogą skorzystać z rehabilitacji w ramach NFZ. Obejmuje to zarówno pobyt stacjonarny, jak i rehabilitację ambulatoryjną. Plan terapii ustalany jest indywidualnie przez lekarza i fizjoterapeutę, którzy biorą pod uwagę wiek pacjenta, stan zdrowia i tempo gojenia. Choć czas oczekiwania na rehabilitację może być różny w zależności od placówki, warto pamiętać, że systematyczność i współpraca ze specjalistami mają ogromne znaczenie.

Jakie ćwiczenia po endoprotezie biodra można wykonywać w domu?

Ćwiczenia domowe są naturalnym uzupełnieniem rehabilitacji. Należy je jednak wykonywać po konsultacji z fizjoterapeutą, aby uniknąć przeciążenia. Poniżej kilka przykładów prostych ćwiczeń.

  • Unoszenie wyprostowanej nogi w leżeniu na plecach – nogę należy powoli podnieść na wysokość 20-30 cm, przytrzymać kilka sekund i opuścić. Ćwiczenie wzmacnia mięśnie ud i brzucha.
  • Prostowanie nogi w pozycji siedzącej – siedząc na krześle, należy wyprostować operowaną nogę i utrzymać ją w tej pozycji przez 10 sekund. Powtarza się serię 10 razy.
  • Ćwiczenia zakresu ruchu w stawie biodrowym – delikatne unoszenie nogi do przodu, na bok i do tyłu w pozycji stojącej przy oparciu o krzesło. Ruchy powinny być płynne i kontrolowane.

W codziennym życiu ważne jest także dbanie o bezpieczeństwo. Warto usunąć z domu przeszkody takie jak luźne dywany czy niskie stoliki, które mogą utrudniać chodzenie o kulach. Dobrze też zadbać o wygodne krzesła z podłokietnikami ułatwiające wstawanie i siadanie. Takie proste rozwiązania sprawiają, że ćwiczenia i aktywność codzienna stają się bezpieczniejsze.

Jak długo trwa rehabilitacja po endoprotezie biodra?

Czas rehabilitacji po endoprotezie biodra zależy od wieku, ogólnego stanu zdrowia i zaangażowania pacjenta. Zazwyczaj trwa od 3 do 6 miesięcy, a pełny powrót do aktywności może zająć nawet rok. Ważne, aby nie rezygnować z ćwiczeń po zakończeniu opieki fizjoterapeutycznej. Utrzymanie aktywności na co dzień daje najlepsze efekty i chroni staw przed przeciążeniem. Trzeba też pamiętać, że regeneracja nie przebiega w tym samym tempie u każdego pacjenta – jedni odzyskają sprawność szybciej, inni potrzebują więcej czasu i cierpliwości.

Rehabilitacja po endoprotezie biodra – najczęściej zadawane pytania

Poniżej publikujemy wyjaśnienie kilku dodatkowych spraw, o które często pytają pacjenci w związku z rehabilitacją po wszczepieniu endoprotezy biodra.

  • Po jakim czasie należy rozpocząć rehabilitację po operacji biodra? Najczęściej już w pierwszej dobie po zabiegu, jeśli stan zdrowia pacjenta na to pozwala.
  • Jakie ćwiczenia w domu są najbezpieczniejsze? Proste unoszenia i prostowania nogi, ćwiczenia izometryczne oraz ruchy poprawiające mobilność stawu biodrowego.
  • Jak długo trwa rehabilitacja po wszczepieniu endoprotezy biodra? Od kilku miesięcy do roku – w zależności od organizmu i systematyczności pacjenta.
  • Czy rehabilitacja poszpitalna po endoprotezie biodra zawsze jest konieczna? Tak, to obowiązkowy element leczenia, bez którego efekty operacji mogą być ograniczone.
  • Czy można prowadzić samochód po endoprotezie biodra? Powrót do prowadzenia auta możliwy jest zazwyczaj po kilku tygodniach, po konsultacji z lekarzem. Ważne, aby mieć pełną kontrolę nad kończyną i nie ryzykować nagłego bólu podczas jazdy.

Rehabilitacja po endoprotezie biodra – podsumowanie

Rehabilitacja po endoprotezie biodra to proces wymagający systematyczności i cierpliwości. Odpowiednio dobrane ćwiczenia pomagają odzyskać sprawność, zmniejszyć ból i poprawić komfort życia. Warto współpracować z fizjoterapeutą, ale także wykonywać proste ćwiczenia w domu. Połączenie profesjonalnej opieki i zaangażowania pacjenta daje największe szanse na szybki powrót do pełnej aktywności. Rehabilitacja to inwestycja w przyszłość – im więcej uwagi poświęci się ćwiczeniom i codziennym nawykom, tym większa szansa na powrót do aktywności bez ograniczeń.

Bibliografia:

  1. https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/17102-hip-replacement. [dostęp: 19.09.2025].
  2. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/hi(dp-replacement/about/pac-20385042. [dostęp: 19.09.2025].