Zabieg artroskopii rewolucjonizuje sposób leczenia schorzeń stawu kolanowego. Obecnie staje się coraz bardziej dostępny i częściej wykonywany. Podpowiadamy, jakie są wskazania do przeprowadzenia operacji kolana oraz jak wygląda rehabilitacja.

Czym jest artroskopia kolana?

Artroskopia kolana jest nowoczesną procedurą chirurgiczną, która umożliwia lekarzom dokładne zbadanie i leczenie wnętrza stawu kolanowego. Procedura opiera się na użyciu artroskopu, który jest cienkim, rurkowatym przyrządem wyposażonym w system optyczny i kamerę. Dzięki niemu lekarze mają możliwość obserwacji wnętrza stawu i precyzyjne przeprowadzenie zabiegu.

Różnice między artroskopią diagnostyczną a leczniczą

Artroskopię diagnostyczną wykorzystuje się przede wszystkim do zdiagnozowania problemu w stawie kolanowym. Jest to szczególnie przydatne, gdy inne metody, jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa, nie dostarczają wystarczająco dokładnych informacji. Artroskopia diagnostyczna pozwala na bezpośrednią obserwację wnętrza stawu, co pomaga lekarzom zidentyfikować źródło problemu, np.  uszkodzenie łąkotki, więzadeł, chrząstki czy zapalenie stawu.

W przypadku artroskopii leczniczej, oprócz diagnozy, wykonuje się również konkretne procedury terapeutyczne. Może to obejmować naprawę lub usunięcie uszkodzonych tkanek, takich jak łąkotki, więzadła, uszkodzone fragmenty chrząstki lub leczenie stanów zapalnych. Artroskopia lecznicza jest zatem nie tylko narzędziem diagnostycznym, ale również środkiem do bezpośredniego leczenia różnych schorzeń stawu kolanowego.

Artroskopia kolana – kiedy wykonuje się zabieg?

Artroskopia kolana jest stosowana zarówno w celach diagnostycznych, jak i leczniczych. Znajduje zastosowanie głównie w sytuacjach, gdy inne metody, jak badania obrazowe, nie dostarczają wystarczająco dokładnych informacji lub gdy konieczne jest bezpośrednie leczenie wewnątrz stawu. 

Operacja kolana – wskazania do wykonania zabiegu to:

  • uszkodzenia łąkotek i więzadeł,
  • choroba zwyrodnieniowa stawów,
  • mięknienie lub uszkodzenia chrząstki,
  • wolne ciała stawowe,
  • zapalenie błony maziowej,
  • diagnostyka bólu kolana o niejasnej etiologii.

Przeciwwskazania do wykonania operacji kolana:

  • zaawansowane zwyrodnienia stawu,
  • aktywne zakażenia skóry w miejscu planowanych nacięć,
  • niektóre schorzenia naczyniowe lub choroby serca,
  • niektóre choroby przewlekłe.

Artroskopia kolana – na czym polega zabieg?

Przebieg zabiegu artroskopii jest skomplikowany, ale dzięki nowoczesnym technikom minimalnie inwazyjny. Dzięki temu pacjenci zazwyczaj doświadczają krótszego czasu rekonwalescencji i mniejszego dyskomfortu w porównaniu z tradycyjnymi metodami chirurgicznymi. Przed rozpoczęciem zabiegu pacjent jest znieczulany. Następnie chirurg wykonuje kilka małych nacięć (zazwyczaj nie większych niż 1 cm) wokół kolana, przez które wprowadza artroskop i specjalistyczne narzędzia chirurgiczne.

Artroskop, wyposażony w małą kamerę, zostaje wprowadzony do stawu kolanowego. Pozwala to chirurgowi na oglądanie wnętrza stawu na monitorze w czasie rzeczywistym. Po zidentyfikowaniu problemu chirurg może przystąpić do przeprowadzenia niezbędnych procedur leczniczych, takich jak naprawa uszkodzeń łąkotek, rekonstrukcja więzadeł, usuwanie uszkodzonych fragmentów chrząstki, czy leczenie zapalenia. Po zakończeniu procedur narzędzia są usuwane, a nacięcia zamykane i opatrywane.

Artroskopia kolana – ile trwa zabieg?

Czas trwania artroskopii kolana może się różnić w zależności od złożoności przypadku i rodzaju przeprowadzanych procedur. Zazwyczaj zabieg trwa od 30 minut do 2  – 3 godzin.

Jak długo boli kolano po artroskopii? 

Ból po artroskopii kolana może utrzymywać się przez 1 – 2 tygodnie, czyli przez proces regeneracji tkanek i mięśni. Można jednak znacznie skrócić ten czas, korzystając z fizjoterapii oraz samodzielnych ćwiczeń – im szybciej dojdzie się do pełnej sprawności, tym szybciej kolano po artroskopii przestaje boleć.

Artroskopia kolana – powikłania

Artroskopia kolana, mimo że jest uważana za stosunkowo bezpieczny i minimalnie inwazyjny zabieg, niesie ze sobą ryzyko wystąpienia pewnych powikłań. W większości przypadków są one rzadkie i nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia pacjenta, ale istotne jest, aby być ich świadomym. Są to:

  • infekcje, które mogą wystąpić w miejscu nacięć lub wewnątrz stawu,
  • krwawienie wewnątrzstawowe lub wokół stawu, co może prowadzić do obrzęku i bólu,
  • przypadkowe uszkodzenie otaczających tkanek, w tym ścięgien, więzadeł lub nerwów podczas zabiegu,
  • zakrzepica żylna,
  • zespół bolesnego kolana po artroskopii.

Przygotowanie do artroskopii kolana – niezbędne informacje przed zabiegiem

Przygotowanie do artroskopii kolana ma wpływ na powodzenie zabiegu i szybkość rekonwalescencji. Pacjent musi przejść przez proces kwalifikacji i odpowiednio przygotować się do operacji, co obejmuje zarówno aspekty fizyczne, jak i organizacyjne.

  • Pierwszym krokiem jest szczegółowa konsultacja z lekarzem, podczas której omawiane są dotychczasowe problemy zdrowotne, przeprowadzane badania i leczenie. Lekarz ocenia ogólny stan zdrowia, historię medyczną oraz przeprowadza badanie fizykalne kolana.
  • Zazwyczaj zalecane są dodatkowe badania, takie jak rezonans magnetyczny kolana, RTG stawu, a także ogólne badania krwi, które pomagają ocenić stan zdrowia i wykluczyć potencjalne przeciwwskazania do zabiegu.

Jak przygotować się do zabiegu artroskopii?

Odpowiednie przygotowanie do artroskopii kolana jest niezwykle ważne i wymaga ścisłej współpracy pacjenta z lekarzem. Zazwyczaj zaleca się, aby:

  • Przerwać przyjmowanie leków, które mogą wpływać na krzepnięcie krwi, na kilka dni przed zabiegiem,
  • Nie jeść ani nie pić przez około 6-12 godzin przed zabiegiem, w zależności od rodzaju znieczulenia,
  • Ze względu na znieczulenie i potencjalny dyskomfort po zabiegu zorganizować transport do domu i pomoc na pierwsze dni po operacji,
  • Przygotować miejsce w domu, gdzie można wygodnie odpoczywać po operacji, z łatwym dostępem do niezbędnych rzeczy,
  • W dniu zabiegu założyć luźne, wygodne ubranie, które łatwo można zdjąć i założyć po operacji.

Rekonwalescencja i rehabilitacja po artroskopii kolana

Zazwyczaj artroskopia kolana jest zabiegiem ambulatoryjnym, co oznacza, że pacjent może wrócić do domu tego samego dnia. W niektórych przypadkach, zwłaszcza po bardziej skomplikowanych zabiegach, może być wymagany krótki pobyt w szpitalu.

Po zabiegu artroskopii kolana ogólny czas rekonwalescencji zazwyczaj wynosi od kilku dni do kilku tygodni. W przypadku bardziej skomplikowanych procedur, jak np. rekonstrukcja więzadeł, pełne wyzdrowienie może wymagać kilku miesięcy.

Rehabilitacja po operacji kolana

  • Początkowy etap rehabilitacji skupia się na zmniejszeniu bólu i obrzęku, poprawie zakresu ruchu w kolanie oraz wzmacnianiu mięśni. W tym okresie ważne są ćwiczenia takie jak delikatne zginanie i prostowanie kolana, podnoszenie nogi czy ćwiczenia izometryczne mięśni czworogłowych uda.
  • W miarę poprawy stanu zdrowia, program rehabilitacyjny staje się bardziej intensywny, włączając ćwiczenia na siłę, stabilność i koordynację. Mogą to być ćwiczenia z użyciem gum oporowych, roweru stacjonarnego, a także ćwiczenia równoważne i koordynacyjne.

Bardzo ważne jest, aby ściśle przestrzegać zaleceń lekarza i fizjoterapeuty zarówno w zakresie odpoczynku, jak i wykonywania ćwiczeń rehabilitacyjnych. Należy unikać nadmiernego obciążenia operowanego kolana w początkowej fazie rekonwalescencji.

Operacja kolana metodą artroskopową – podsumowanie

Artroskopia kolana jest zaawansowanym zabiegiem chirurgicznym, który służy do diagnozowania i leczenia problemów stawu kolanowego. To procedura, która umożliwia precyzyjną diagnozę oraz leczenie różnych schorzeń stawu kolanowego, przynosząc szereg korzyści dla pacjentów. W porównaniu do tradycyjnych metod chirurgicznych artroskopia jest mniej inwazyjna, co oznacza mniejszy ból i krótszy czas rekonwalescencji. Natomiast ze względu na minimalne nacięcia i precyzyjną technikę, ryzyko powikłań jest znacznie zredukowane, a powrót do codziennych aktywności szybszy.

Bibliografia: